Mae Maximov
Het is nu officieel: de Amerikaanse overheid heeft Facebook onder zware druk gezet om bepaalde berichten over het coronavirus te blokkeren tijdens de pandemie. Dit is geen complottheorie, maar een onthulling van niemand minder dan Facebook-directeur Mark Zuckerberg zelf. In een brief aan het Amerikaanse Congres legt Zuckerberg bloot hoe hooggeplaatste ambtenaren uit het team van president Joe Biden in 2021 herhaaldelijk aandrongen op censuur. En het ging hierbij niet alleen om zogenaamde “onjuiste informatie” – zelfs humoristische en satirische berichten moesten eraan geloven.
Zuckerberg geeft toe dat, hoewel Meta – het bedrijf achter Facebook – het laatste woord had over wat er op het platform gebeurde, de druk vanuit de overheid volledig verkeerd was. “Ik betreur dat wij hier niet uitgesprokener over zijn geweest,” schrijft hij. Maar deze spijtbetuiging komt rijkelijk laat. Tijdens de pandemie verwijderde Facebook miljoenen berichten over het coronavirus, wat leidde tot massale onvrede onder mensen die kritiek hadden op de lockdowns, vaccins en de mondkapjesplicht. Was het censuur onder het mom van ‘veiligheid’, of was het iets veel sinisterders?
En Zuckerberg is niet de enige tech-topman die nu zijn bedenkingen heeft. Ook Jack Dorsey, voormalig CEO van Twitter, heeft aangegeven dat het blokkeren van berichten op zijn platform tijdens de pandemie te ver ging. Maar waarom spreken deze leiders pas nu, jaren later, hun zorgen uit? Is het omdat ze beseffen dat ze hebben meegedaan aan iets wat veel groter is dan hen ooit werd verteld?
De discussie over de verantwoordelijkheid van socialemediabedrijven voor de inhoud op hun platforms laait weer op. Bedrijven zoals X (voorheen Twitter) benadrukken dat vrijheid van meningsuiting een fundamenteel recht is, zolang het binnen de grenzen van de wet blijft. Maar kijk wat er gebeurt als deze vrijheid werkelijk wordt uitgeoefend: de topman van Telegram wordt in Frankrijk gearresteerd omdat hij zogenaamd “te weinig doet” om criminaliteit via zijn dienst te bestrijden. Is dit werkelijk om misdaad te bestrijden, of is het een nieuwe vorm van controle die zich wereldwijd verspreidt?
Zuckerberg beweert dat hij onpartijdig wil blijven in de Amerikaanse presidentsverkiezingen en dat hij geen rol wil spelen in de politieke strijd. Maar hoe geloofwaardig is deze belofte als Facebook al eerder heeft meegewerkt aan het onderdrukken van bepaalde stemmen en ideeën?
De realiteit is dat deze techgiganten misschien niet de neutrale platforms zijn die ze beweren te zijn. Ze worden bespeeld door machten die maar al te graag bepalen wat jij wel en niet mag zien. Het is tijd om te vragen: wat willen ze dat je niet weet? En waarom?
Mike van Dyke